Eşanjör imalatı, sıvı ya da gaz halde ve aralarında sıcaklık farklı olan akışkanların fiziksel bir temas olmadan birinden diğerine aktarılmasını sağlar. Eşanjörler genel olarak 3 farklı gruba ayrılır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanır;
- Borulu eşanjörler
- Plakalı eşanjörler (sökülebilir, yarı kaynaklı, kaynaklı, lehimli eşanjörler)
- Özel uygulamalı eşanjörler (econocoil, spiral, platecoil eşanjörler)
Eşanjörler çeşitleri ve farklı modelleri ile oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir. Gemi, tekstil ve gıda sektörü eşanjörlerin en çok kullanıldığı alanlar olarak karşımıza çıkar. Ayrıca farklı bir alternatif enerjiye gereksinim duyulan sektörlerde de eşanjörlerin kullanıldığını söylemek doğru olur.
Ayrıca eşanjörler, aynı zamanda ekonomik açıdan pek çok çözümü de beraberinde getirir. Kızgın yağ kazanı, kızgın su kazanı ve kullanılan işletmelerde ya da firmalarda, sıcak su, buhar ve kullanma suyu ihtiyaçlarının karşılanmasında düşük maliyetli çözümler ortaya koyar.
İşletmeler ve firmalar için kullanma suyu başta olmak üzere kızgın su kazanı ve yağ kazanına ihtiyaç duyulması halinde çoğu zaman eşanjörlerden yararlanılır. Bu nedenle eşanjörler, farklı modelleri ve çeşitleri ile pek çok farklı sektörde kendine yer edinmiştir.
Enerjinin geri kazanılması konusunda önemli bir konumda yer alan eşanjörler, atık su geri kazanımında da pek çok avantaj sağlar. Bu nedenle tekstil sektörlerinde ihtiyaç duyulan Ekipmanların başında geldiğini söylemek mümkündür. U ve düz borular ile üretilebilen eşanjörler, kullanıldıkları alanda işleyiş bakımından pek çok kolaylığı beraberinde getirir.
Eşanjörlerin Tasarım ve Üretim Aşamaları
Eşanjör imalatı, öncelikle birtakım kıstaslar göz önünde bulundurulur ve bunun ardından üretime geçilir. İlk olarak müşteri, üretim yapacak olan firmaya süreç hakkında birtakım bilgiler verir ve bu bilgiler arasında akışkan özellikleri başta olmak üzere eşanjörle ilgili tüm detaylar bulunur.
Diğer yandan üretim öncesi imalatı yapılacak olan eşanjörün boru çapı, yüzey alanı, eşanjörde kullanılacak olan boru sayısı, gövdenin çapı ve boyu, giriş – çıkış borusu ve bunun yanında flanş ile ilgili hesaplamalar yapılır.
Bunların yanı sıra eşanjörün kullanılacak olduğu alana ait özellikler, sistemde bulunan korozyon ve kirlilik gibi faktörler de dikkate alınır ve üretim bu şekilde yapılır. Bazı durumlarda özel süreçlerin ön plana çıktığını ve özel çalışmalar altında üretim yapıldığını da söylemek doğru olur.
Üretim sırasında hem boru hem de kaynak malzemesine uygun olacak şekilde U borulu olan eşanjör borularda çoğu zaman için kaynak yöntemi devreye girer. Ancak düz borulu üretimlerde ise akışkanın cinsi de göz önünde bulundurulur ve duruma göre kaynaklı ve bununla birlikte makineto yöntemi tercih edilerek üretim yapılır.
Üretim aşamalarından bir diğeri de hidrostatik test uygulamalarıdır. Hidrostatik test uygulamaları sonrasında elde edilen sonuçlar rapor şeklinde tutanak haline getirilir ve bu şekilde kayıt altına alınır. Ayrıca boru ya da gövde üzerinde meydana gelen gerilme ya da genleşmelerin alınması gerekiyorsa bir ya da duruma göre birden fazla kompansatör veya gezer ayna sistemi uygulamaya alınabilir.
Eşanjör Tasarımları Sırasında Boru Demeti ve Gövde ile İlgili Bilgiler
Eşanjörlerin üretilmesi sırasında müşteri talepleri başta olmak üzere mevcut süreç bilgileri göz önüne alınarak üretim yapılır. Buna göre eşanjör üretiminde paslanmaz, karbon çelik, bakır ya da pirinç borulardan biri kullanılarak üretim yapılır.
Eşanjör üretiminde tercih edilen boru çapları 8 mm ile 60,3 mm arasında değişebilir. Tabi boru çaplarını belirlenme aşamasında akışkan türleri önemli bir yere sahiptir. Çünkü akışkanın türü ve üretilecek olan eşanjörün modeline göre U borulu boru demetleri ya da düz borular, hem kirlenme hem de kireçlenme ihtimalleri göz önüne alınarak tasarlanır.
Eşanjörlerin U borulu şekilde üretilen modelleri çoğu zaman için buharlı sistemlerde tercih edilir. Ancak yağ sistemlerinde ise durum biraz daha farklıdır. Bu sistemlerde genelde tek tarafı sabit ve diğer tarafı da gezer aynalı olan düz boru sistemleri kullanılır.
Ayrıca sistem tasarımların sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli kriter, sistemin tam sızdırmazlık özelliği ile tasarlanması adına uygun conta seçiminin yapılması olarak karşımıza çıkar. Tam sızdırmazlığın sağlanabilmesi için üretim aşamasında en doğru contanın seçilmesi önemli bir konumda yer alır.
Eşanjör Kullanımının Avantajları Nelerdir?
Eşanjörler firmalarda ya da işletmelerde gereksinim duyulan alternatif enerji ihtiyacının karşılanmasında önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle enerji geri kazanımı konusunda avantaj sağlayan eşanjörlerin birçok işletmede kendine yer edindiğini söylemek doğru olur. Eşanjörler ile gelen avantajlar ise aşağıdaki gibi karşımıza çıkar;
- Eşanjörler yüksek sıcaklık bulunan tüm ortamlarda sorunszu bir şekilde çalışabilme yeteneğine sahiptir.
- Ayrıca hem esnek hem de sağlam bir tasarımla üretim altına alınır.
- Kullanıldığı alanlarda oluşan yüksek basınçlara karşı dayanıklı bir yapıya sahiptir.
- Bunun yanında termal şoklara karşı da oldukça yüksek derecede mukavemet gösterir.
- Eşanjörlerde basınç kayıpları oldukça düşük seviyelerde seyreder.
- Hiçbir şekilde boyut ya da şekil sınırlaması yoktur.
- Bunların yanı sıra malzeme temini ve bunun yanında tamiri de çok kolaydır.
- Kirli ortamlarda dahi herhangi bir sorun yaşamadan yüksek verimle çalışabilir.
- Diğer yandan işletme için oldukça düşük maliyetler çıkarır.
- Akla gelebilen her tür uygulamada eşanjörleri kullanmak mümkündür.
Borulu Eşanjörin Tasarımı Sırasında Kullanılan Parçalar
Borulu şeanjör tasarımında boru demetlerinin kullanılır ve bunun yanında ısı transfer yüzeyi her zaman borulardan oluşur. Ayrıca sistem içerisinde yer alan akışkanın biri boruların içinden geçer ve diğer akışkan ise gövdede yer alan borulara çapraz ya da paralel şekilde akar. Bu şekilde ısı transferi boru üzerinde gerçekleşmiş olur. Borulu eşanjör tasarımlarında;
- Isı transeferini meydana getirmek için U şeklinde kıvrılmış olan ya da düz tasarımlı borular
- Boruların tespit edilmesi adına ayna ya da aynalar
- Gövdenin iç kısmında bulunan boruların dışındaki akışa yön vermek ve bunun yanında borulara destek sağlamak amacıyla tercih edilen ve yön değiştirmeye yarayan perdeler
- Boru ya da kıvrılmış sacdan elde edilen dış gövde
- Gövde kısmında akışkanların hem giriş hem de çıkışını sağlamak için gövde nozulları
- Boru tarafında bulunan akışkanların giriş ve çıkışına yardımcı olan kafa ve kafa nozulları
- Ayna ve kafaların tespit edilmesi için flanş
- Eşanjörün istenen en uygun şekilde monte edilebilmesine yardımcı olan taşıyıcı ayaklar
- Dış yüzeydeki ısı kaybının önüne geçmek amacıyla yapılan izolasyon
Kullanılması suretiyle ısı transferinin gerçekleştirildiği boru yüzeyleri elde edilerek en iyi ısı transferi ortamı meydana getirilmektedir.
Plakalı Eşanjörler
Eşanjör tasarımlarında diğer bir çeşitte plakalı eşanjörler olarak karşımıza çıkar. Bu eşanjör tipleri farklı uygulamalarda kullanılabilme özelliği ile oldukça geniş bir ürün yelpazesi sunar ve verimi yüksek olan ısı eşanjörleri arasında yer alır.
Plakalı eşanjörler genelde modüler yapı kavramına göre üretilir. Yani eşanjör gövdeleri, akışkanların giriş ve çıkış nozülleri ve bunun yanında plakalar farklı şekillerde bir araya getirilir. Böylece farklı modellerde eşanjör üretimi yapmak mümkün olur.
Diğer yandan plakalı eşanjörlerin en önemli özelliklerinden biri çalışma şartlarına bağlı olarak değişkenlik yaratan durumlarda plaka ekleme ya da plaka çıkarımı yapılabilmesidir. Bunların yanı sıra bakım ya da temizlik gibi ihtiyaç duyulan durumlarda kolayca açılabilmeleri de yine plakalı eşanjörlerin öne çıkan özellikleri arasında yer alır.
Plakalı eşanjörlerde ısı değişimi meydana getirmeye yardımcı olan patentli plakalar, saplamalar aracılığı ile çelikten imal edilmiş olan ön ve arka baskı plakalarının arasında ve bunun yanında alt ve üst taşıyıcı barların üzerine dizme işlemi yaparak sabitlenir. Ayrıca üretim sırasında kullanılan bu plakalardan tamamının bütün olarak preslenmesi yüksek mukavemete ihtiyacı duyulan durumlarda oldukça önemli etkilere sahiptir.
Üretim aşamasında tercih edilen plakalar arasında hiçbir şekilde kaynak kullanılmaz. Bunun yanında herhangi bir bağlantı olmadığını da söylemek doğru olur. Standart olarak üretilen bir ünite içerisinde plakaların üzerine köşelerde yer alan dört adet delik açılır. Diğer yandan tam sızdırmazlık sağlanması ve ısı transferini meydana getiren kanallarının oluşturulması adına lastik contalar kullanılır ve bu lastik contalar plakaların etrafındaki conta yuvasında bulunur.
Özel Uygulama Eşanjörler Modelleri
Özel uygulama eşanjörler, farklı çözümler gerektiren ısı transferi uygulamalarında karşımıza çıkar. Isı transferinin istenen bir şekilde gerçekleşmesi için farklı çalışmalar yapılması gerekebilir. Özel uygulama eşanjörlerin üretimi öncesinde süreç için gerekli olan bilgilerin tamamı alınır ve sonrasında alanında uzman ve deneyimli mühendisler şematik çizimler yaparak üretimi yapılacak olan sistemi dizaynı eder.
Ayrıca şematik çizim üzerinde gerçekleştirilen hesaplamalar ve kontroller sırasında boyut açısından bir sorun gözükmemesi halinde üretim için gerekli olan resimler çıkarılır ve ardından üretim aşamasına geçilir.
Özel uygulama eşanjörler için özel olarak dizayn edilen eşanjör türleri adlandırmasını yapmak doğru olur. Çünkü bu şekilde üretilen eşanjörlerin benzerini başka bir yer de görmek pek de mümkün değildir.
Üretim sonrasında eğer gerekli görülürse izole edilerek ısının dışarı sızması engellenir. Genel olarak borulu eşanjör türlerinin üretiminde kapasite açısından bir sınır bulunmamaktadır. Özel uygulama eşanjörlerde seri ya da paralel bağlama ise birden fazla gruplandırma ile kapasite artırımı yapmak mümkün olur.
Özel üretim eşanjörlerin üretimi sırasında süreç ihtiyacına göre kullanılan malzemeler, aynı zamanda kullanıldıkları alanların özellikleri de baz alınarak belirlenir ve buna göre üretilir.
- St37
- St 35.8
- AISI 304
- AISI 316
- Bakır
- Titanyum
Şeklindeki malzemeler özel koşullar altında çalıştırılacak olan ve buna göre üretimi yapılan özel uygulama eşanjörlerde kullanılan malzemeler olarak ön plana çıkar.
Günümüzde borulu eşanjörler uzun ömürlü ya da kolay kolay sorun çıkarmayan eşanjör türleri olarak görülse de bu tür eşanjörlerde dış etkenler nedeniyle çeşitli deformasyonlar ya da kirlenmeler meydana gelir. Bu nedenle periyodik olarak bakım ve temizlik yapılması gerekir. Temizlik aşamasında hatalı olan kimyasalların tercih edilmesi borulara istenmedik zararlar verebilir. Tabi bunun yanında eşanjörlerde daha ciddi revizyonlar meydana getirebilecek sorunların da oluşmasına neden olabilir.
Bu yüzden borulu eşanjörlerde hem bakım hem de temizlik süreçleri periyodik bir takvim üzerinde ve uzman bir ekip tarafından gerçekleştirilmelidir. Bakım ve temizlik yapıldığı sırada korozyona bağlı olarak deformasyon meydana gelen iç borular, borulu eşanjörün genel yapısı nedeniyle tek tek ya da demetler halinde değiştirilebildiği gibi değişim anında boru malzemeleri de yine istenilen şekilde seçilebilmektedir.
Sipariş vermek için burayı tıklayabilirsiniz
Tüm ürünlerimizi görmek için burayı tıklayabilirsiniz.